Co to jest azbest?

Azbest jest znany i wykorzystywany przez człowieka od tysiącleci. Cechą charakterystycz­ną azbestu jest jego włóknista budowa oraz wyjątkowe właściwości fizyczne i chemiczne. Pod względem chemicznym są to uwodnione krzemiany magnezu, żelaza, wapnia i sodu.

Produkcja wyrobów zawierających azbest trwała do końca września 1998 roku i zakończona została  zgodnie z Ustawą o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Azbest jest zaliczany do substancji o działaniu chorobotwórczym dla człowieka. Szkodliwość azbestu nie wynika z jego składu chemicznego - przyczyna szkodliwości tkwi w jego włóknistej strukturze. Włókna azbestu są najcieńszymi włóknami występującymi w przyrodzie; są praktycznie niezniszczalne, a ich kumulowanie się w płucach powoduje zwykle po kilkunastu latach pojawienie się chorób azbest zależnych: pylicy azbestowej (azbestozy), raka płuca, zmian opłucnowych, międzybłonniaka opłucnej. Włókna azbestu przedostają się do powietrza atmosferycznego w wyniku korozji materiałów, wydatnie przyspieszanej przez „kwaśne deszcze" i inne chemiczne zanieczyszczenia powietrza, jak i działalność człowieka - niewłaściwie składowanie odpadów azbestowych na tzw. „dzikich wysypiskach".

Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem wdychania włókien zawieszonych w powietrzu.

Na występowanie i typ chorób wpływa rodzaj azbestu, wymiary włókien oraz stężenie włókien i czas trwania narażenia, a także efektywność biologicznych mechanizmów oczyszczania układu oddechowego.

Największe zagrożenie dla organizmu ludzkiego stanowią włókna o średnicy mniejszej niż 3 μm (mikrometry) i długości powyżej 5 μm, tj. tzw. włókna respirabilne, które przedostając się z powietrzem do pęcherzyków płucnych, mogą penetrować tkankę płucną.

Zagrożenie ze strony azbestu jest przez ludzi bagatelizowane ze względu na mikroskopijną wielkość włókien (niewidoczne dla ludzkiego oka) oraz długotrwały i utajony rozwój choroby. Przez długi okres czasu choroba może się nie ujawniać - pierwsze jej objawy mogą dać o sobie znać po okresie dwudziestu, a nawet czterdziestu lat od pierwszego kontaktu z pyłem azbestowym. Po ujawnieniu się nowotwór rozwija się gwałtownie - od wystąpienia objawów do śmierci upływa nie więcej niż 2 lata.

 

W celu likwidacji szkodliwego oddziaływania wyrobów azbestowych na środowisko Gmina Brzozów od 2011 r. realizuje program usuwania azbestu i materiałów zawierających azbest.

Zgodnie z jego założeniami osoby posiadające wyroby azbestowe mogą starać się o udzielenie dotacji docelowej na realizację przedsięwzięcia polegającego na transporcie i unieszkodliwieniu odpadów azbestowych powstałych, w wyniku wymiany pokrycia dachowego. Możliwość zgłoszenia posiadania odpadów azbestowych obywa się na początku roku kalendarzowego, o czym informujemy mieszkańców Gminy Brzozów na stronie  internetowej oraz na tablicach ogłoszeń w poszczególnych sołectwach.

Usuwanie wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Brzozów jest wspierane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie.